door Jord den Hollander en Jeroen Slot
Wat vind jij interessant aan de korte architectuur film?
‘De verhalen. Verhalen die niet primair over architectuur gaan, maar er nog steeds veel over zeggen. De films in mijn boek gaan vooral over wat mensen ervaren, voelen en denken. Neem het geval van Casa Redux van Gabriel Kogan en Pedro Kok. Gezien het geluid uitgeschakeld is, lijkt het een standaard architectuurfilm, geïnspireerd op architectuurfotografie. Je ziet een leeg, overzichtelijk, nauwelijks bewoond huis. Zet het geluid echter aan en je hoort een man praten over zijn mislukte relatie. Want zijn vrouw is verliefd geworden op het huis. Alle 36 films in het boek brengen iets anders over. Sommige zijn essayistisch, andere meer op verbeeldingskracht gericht. Samen vormen ze een caleidoscoop van manieren om een goed verhaal over architectuur te vertellen – door de kijker emotioneel te beïnvloeden, hem aan het denken te zetten of door hem aan te zetten tot actie. ‘
Heeft architectuur film nodig om zichzelf door een groot publiek te laten begrijpen?
‘Ja. Veel architecten spreken een onverstaanbare taal. Als je architectuur met normale woorden bediscussieert, zul je echter merken dat mensen perfect in staat zijn om aan het gesprek deel te nemen. Het Deense collectief Within Walls zegt hetzelfde: mensen zijn ‘architecturale experts’. Ze weten veel over de gebouwde omgeving omdat ze er wonen. Maar architecten kunnen architectuur onnodig ingewikkeld maken. Wat ze vermijden is eenvoudige taal. Film helpt daarbij. Bijvoorbeeld door een architectonisch sprookje te vertellen waar iedereen zich mee kan identificeren. Of door humor te gebruiken – iets anders dat hard ontbreekt in de architectuur! ‘
Waarom maken mensen een film over architectuur?
‘Dat varieert aanzienlijk. Sommige films zijn in opdracht. Maar een filmproject begint vaak met wat de maker voelt of ervaart met betrekking tot een gebouw of een plaats. De film wordt dan een manier om dat te verkennen of om onze perceptie van een plaats te veranderen. Een goed voorbeeld is het gebied tussen het stadscentrum en de luchthaven. Waarom denken we daar nooit over na? Is het echt zo zinloos als we meestal aannemen? De films die ik bespreek, nemen vaak architecturale iconen met een snufje zout, met de nadruk op architectuur die onopgemerkt blijft, gebouwen waarvoor we zelden stoppen om ze te onderzoeken. Deze films vormen echter een niche binnen de wereld van architectuurfilms, waarvan de meeste gelikte, dure visualisaties van projecten van grote namen zijn. Maar ze vormen slechts een klein deel van onze gebouwde omgeving.’
Wat kunnen architecten leren van korte architectuurfilms?
‘Dat ze ook naast architectuur andere dingen moeten doen. Ze moeten stoppen met het lezen van architectuurmagazines en het bezoeken van architectuurtentoonstellingen. Ze zouden beter af zijn om naar het theater, naar de bioscoop of gewoon de straat op te gaan.’
Spots in Shots – Narrating the Built Environment zal zaterdag 13 oktober worden gepresenteerd op AFFR 2018. Drie korte architectuurfilms worden vervolgens vertoond.
Deel dit item