"Hoe geef je de ruimte vorm? Ik vind die vraag spannend, omdat die politieke, vormtechnische en esthetische keuzes bundelt. Wat me speciaal interesseert is hoe menselijke plekken het bewustzijn beïnvloeden. Ik droom van ruimtelijke ontwerpen die zacht overgaan in het landschap - ontwerpen die onze planeet zouden helpen."
– Marjan Slob
De ruimte die we met elkaar delen is steeds meer een bron van conflict. Welke ruimte is er nodig om de groeiende wereldbevolking te kunnen voeden? Wie heeft het recht op de hulpbronnen die de aarde te bieden heeft? Is de stad het leefgebied van iedereen of alleen van degenen die het kunnen betalen? Welke plaats neemt de natuur in? Wie mag aanspraak maken op een veilige plek als de zeespiegel stijgt? Het afgelopen decennium hebben onze toenemende en vaak conflicterende claims op de wereld het dispuut om de ruimte alleen maar feller en urgenter gemaakt, en de kloof tussen de haves en de have nots vergroot. Reden voor AFFR om dit jaar de programmering op te zetten rond het thema Contested Space.
Ons thema is onderdeel van een bredere trend, die we ook binnen architectuuropleidingen, bij open oproepen van fondsen, bij debatcentra en in de media zien. Wat hierbij opvalt is het veelzijdige karakter van de discussies – van voedsel tot ecologische voetafdruk, van bouwen tot biodiversiteit, van migratie tot marktwerking, van schoonheid tot nitraatschuld en van materiaalkeuzes tot klimaatrechtvaardigheid. Discussies die een steeds bredere oriëntatie op de wereld laten zien. Er is een groeiend besef dat iedereen die in het ruimtelijk domein werkt – ontwerpers, bouwers, planners en beleidsmakers, maar ook boeren en natuurbeheerders, critici en adviseurs – een verantwoordelijkheid draagt, één die verder reikt dan de eigen behoeftes en belangen.
AFFR toont als grootste internationale filmfestival over architectuur, de stad en het landschap zo’n 100 films. Deze laten meer zien dan het vluchtige dagelijkse debat. Ze geven niet alleen een overzicht van de jongste ontwikkelingen, maar bieden met verrassende inzichten en onthullende verhalen een nieuw perspectief op de steeds grimmiger wordende discussie over de omstreden ruimtes. Met film haal je bovendien de hele wereld binnen, waarmee helder wordt dat het lokale en het globale met elkaar samenhangen. Zo’n frisse wind van buiten is zeer gewenst bij een thema als Contested Space.
Beeld: ©Theo Baart
